Od redakcji

W minionym 2021 roku przypadło dwudziestolecie istnienia „Pro Libris”. Świętowaliśmy ten czas aktywnie – pracując, nie pozwalając sobie na obniżenie poprzeczki, mimo wciąż pandemicznych realiów. Zaakcentowanie jubileuszu odbyło się poprzez konkretne działania. Fachowym okiem przyjrzała się naszej działalności prof. Jolanta Chwastyk-Kowalczyk, prasoznawca, bibliolog i medioznawca, dokonując drobiazgowej, ilościowo-jakościowej analizy zawartości periodyku. Badania pierwotnie zostały zaprezentowane w postaci obszernego wykładu podczas Zielonogórskich Konwersatoriów Bibliotekoznawczych (15 grudnia 2021). Następnie, ich efektem stało się opracowanie „Pro Libris”. Lubuskie Pismo Literacko-Kulturalne (2001-2021). Wzbogacona aneksami i bibliografią publikacja ukaże się drukiem w 2022 roku.

Kolejną dekadę istnienia Pisma otwiera numer, którego tematem przewodnim jest PASJA. Nie jest to przypadkowy tytuł. Oddaje kwintesencję idei przyświecającej Redakcji od tak wielu już lat. Pasja wciąż jest w nas, tworzących „Pro Libris”, a przede wszystkim – w autorach, którzy niezmiennie proponują ciekawe tematy i dostarczają znakomite teksty, dając bazę wyjściową, bez której Pismo by nie istniało. Talent, wiedza, potrzeba dzielenia się własnymi przemyśleniami stanowią najważniejsze tworzywo, kulturotwórczą tkankę czasopisma.

Równie ważną co literatura materią dla „Pro Libris” jest sztuka. Tym razem swoich prac do zilustrowania numeru użyczyła pełna pasji artystka – Helena Zadrejko. O jej twórczości i działalności pisze w numerze historyk sztuki Jacek Gernat. W tym kontekście przytaczamy także archiwalne wypowiedzi artystów światowej sławy – Jerzego Nowosielskiego oraz Jerzego Dudy Gracza – którzy bacznie przyglądali się rozwojowi artystycznemu Heleny Zadrejko.

Z podobnym zaangażowaniem i wnikliwością dwoje historyków, badaczy regionalnych – dr Anna Polak i dr Paweł Karp – opisując świat chronogramów, dzwonów i krypt, ujawnia uroki Ziemi Żarskiej w niedawno reaktywowanym dziale Krajobrazy Lubuskie. Tekst jest opatrzony bogatym materiałem fotograficznym.

Na łamach numeru odnajdą Państwo dobrą poezję i prozę, teksty krytycznoliterackie (obszerne eseje: Urszuli Benki, Marii Jolanty Fraszewskiej, Adama Lizakowskiego), ciekawe wywiady (dr Mirosławy Szott z Czesławem Sobkowiakiem i Anny Polus z Waldemarem Matuszewskim wspominającym postać Anny Tokarskiej), teksty pożegnalne poświęcone nestorowi poetów lubuskich, Henrykowi Szylkinowi, także skondensowaną laudację prof. Małgorzaty Mikołajczak, prezentującą sylwetkę twórczą Krzysztofa Fedorowicza, autora powieści enograficznej Zaświaty.

Do znanego wcześniej zespołu twórców dołączyli nowi literaci (Anna Urbaniak, Elżbieta Kuna-Kwiecińska). Odezwali się również dawno niepublikowani (Irena Zielińska, Piotr Kominek, Andrzej Nowak). Poza kilkoma tekstami prozatorskimi (opowiadania Ryszarda Jasińskiego, Władysława Edelmana, Marcina Mielcarka i Marcina Radwańskiego) publikujemy relacje z imprez i obchodów literackich w dziale Zbliżenia.

Zachęcamy również do zapoznania się z rekomendacjami ważnych regionalnych książek, opisanych w Recenzjach i Omówieniach. Ponadto prezentujemy tekst Bomster, próbkę znakomitej prozy Mirosława Kuleby, będącej fragmentem powieści Enografia mistyczna miasta Thalloris, której wydanie zaplanowano sumptem autora i wydawnictwa Pro Libris w bieżącym roku.