Kliknij, aby przejść do numeru!

Pro Libris Nr 4 (90)/2024

Od redakcji

Żywioły stanowią esencję życia. Tworzą i potrafią niszczyć. Grecki filozof Empedokles wyróżnił cztery powiązane ze sobą żywioły (woda, ogień, powietrze, ziemia) i ta koncepcja (choć przecież niejedyna) pomagała zrozumieć i wyjaśnić funkcjonowanie planety i życia w ogóle. „Nic tutaj trwałego,/ bo od zawsze do zawsze we władzy żywiołów” – napisała Wisława Szymborska w wierszu Tutaj. Dla nas żywiołem jest też słowo, język, a także porywająca opowieść.

Do ostatniego w 2024 roku numeru kwartalnika zaprosiliśmy wiele znakomitych autorek i autorów. Numer otwierają wiersze Tadeusza Dąbrowskiego – poety tłumaczonego na trzydzieści języków, od niedawna redaktora naczelnego „Toposu”. Liczymy na to, że i u Państwa te wersy poruszą struny czułości.

Swoje utwory zgodzili się także zamieścić: Anna Szlagowska-Oliynyk, Zbigniew Chojnowski, Cezary Gawryś, Leszek Libera i Karol Maliszewski (wcześniej występował w roli krytyka, tym razem – jako poeta). Na łamach gościmy też wielu stałych i ważnych twórców, m.in. Ewę Franków, Beatę Mączkę, Grażynę Rozwadowską-Bar, Małgorzatę Stachowiak-Schreyner, Sławomira Bączkowskiego, Władysława Edelmana, Władysława Klępkę, Mirosława Kulebę, Czesława Sobkowiaka, Marka Lobo Wojciechowskiego i innych, którzy nie po raz pierwszy z nami współpracują. Po raz pierwszy w „Pro Libris” gościmy Katarzynę Czajkowską-Więcaszek, Zofię Grzybowską, Monikę Krawczak, Jana Lecha, Marcina Sasa i Pawła Słójkowskiego.

W ZBLIŻENIACH Miłosz Markiewicz, literaturoznawca i dramaturg związany z Teatrem Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, skrupulatnie omawia książkę Dramatiwki, zbierającą dramaty Iwony Kusiak. Zachęcamy też do zapoznania się z rozmową, którą z Józefem Baranem, uznanym polskim poetą, przeprowadziła Mirosława Szott. Dotyczy ona wiersza Którędy ks. Jana Twardowskiego i otwiera nowy cykl w „Pro Libris” pt. CZYTELNIA JEDNEGO WIERSZA, który wcześniej ukazywał się regularnie w miesięczniku „Śląsk”.

W ZBLIŻENIACH znajdą też Państwo relacje z dwu najważniejszych jesiennych imprez organizowanych przez Bibliotekę Norwida – Małgorzata
Grelak opisuje Postscriptum Kozzi Film Festiwal, a Ewa Mielczarek podsumowuje 14. Festiwal Literacki im. Anny Tokarskiej PROZA POETÓW,

W dziale RECENZJE I OMÓWIENIA sporo ciekawych tekstów i polecanych lektur. Czesław Sobkowiak pisze o swoich wrażeniach po przeczytaniu naukowej publikacji Marty Bąkiewicz, Anna Mochalska przygląda się tegorocznemu debiutowi Agnieszki Tymoszczuk, a Katarzyna Krysińska poleca Państwa uwadze najnowszy tomik Łukasza Nicpana. Poza tym są też teksty dotyczące książek prozatorskich – Danuty Szulczyńskiej-Miłosz, Pawła Brola i Eugeniusza
Kurzawy, ich omówień podjęli się: Joanna Kapica-Curzytek, Weronika Nawrocka oraz Czesław Sobkowiak. Warto się im przyjrzeć.

Anna Polak przybliża nam kolejne miejsca (Gubin i okolice) w dziale KRAJOBRAZY LUBUSKIE, a cały numer wzbogacają prace plastyczne Ewy Ziembickiej, graficzki, projektantki, ilustratorki urodzonej w Zielonej Górze, związanej obecnie z Wrocławiem.

Czytelniczkom i Czytelnikom życzymy wspaniałego i twórczego 2025 roku. Mamy nadzieję, że spędzą go Państwo w naszym towarzystwie!

Pro Libris. Lubuskie Pismo Literacko-Kulturalne

Ukazuje się od 2001 roku, obecnie w cyklu kwartalnym. O kształt i poziom pisma dba redakcja: Andrzej Buck (red. naczelny) oraz Ewa Mielczarek (sekretarz). Od lat z pismem współpracuje prof. Małgorzata Mikołajczak – znawczyni m.in. regionalnej literatury, patronująca działowi ZBLIŻENIA, w którym zamieszczane są artykuły krytycznoliterackie i szkice poświęcone przede wszystkim twórczości autorów ważnych dla regionu.

Każdy numer ma bohatera plastycznego, którego sylwetka i twórczość jest prezentowana na łamach, a także temat przewodni, który z różnych perspektyw ukazują teksty eseistyczne i felietony. “Pro Libris” urozmaicają teksty prozatorskie i poetyckie autorów o ugruntowanej już pozycji literackiej, jak i debiutantów. Od kilku lat w piśmie są prezentowane wiersze młodych poetów biorących udział w konkursie Debiut Poetycki Pro Libris. Każdy numer zawiera recenzje i omówienia książek, spektakli lub wydarzeń kulturalnych ważnych dla regionu bądź o charakterze ponadlokalnym.

Sprzyjające dla powstania pisma było przygraniczne położenie województwa lubuskiego i sąsiedztwo Niemiec, dlatego też temat stosunków polsko-niemieckich od początku istnienia kwartalnika pojawia się na jego łamach, a ponadto w numerach zamieszczane są teksty tłumaczone na język niemiecki.

Wysoki poziom zamieszczanych tekstów oraz atrakcyjna oprawa plastyczna pisma sprawiają, iż znajduje ono sponsorów na wydanie kolejnych numerów, wśród których znaleźli się: Euroregion Sprewa – Nysa – Bóbr, Urząd Miasta Zielona Góra, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Stowarzyszenie Słubfurt, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich (Zarząd Okręgu).