W momencie pierwszego, tylko pozornie przypadkowego, spotkania z Adamem Evelyn ma już w głowie scenariusz „projektu dyplomowego”: „To będzie taka duża jakby instalacja… takie »coś«”. Adam nie zdaje sobie sprawy, że już teraz staje się tym „rzeźbiarskim czymś” w jej rękach. Oczytany i wrażliwy, ale nieśmiały i zakompleksiony okularnik z lekką nadwagą, nieefektownie ubrany, nałogowo obgryzający paznokcie, jest dla Evelyn idealnym „materiałem wyjściowym” do „metodycznego kształtowania nowej formy” czy też „rzeźbienia” w dwóch „niezwykle łatwych do obróbki tworzywach: ludzkim ciele i ludzkiej woli”. W ciągu kolejnych miesięcy, na oczach zdziwionych przyjaciół, Adam przechodzi metamorfozę (którą w oryginalnej wersji LaBute’a znakomicie odgrywa Paul Rudd, a na zielonogórskiej scenie – Robert Gulaczyk). Swój wygląd zewnętrzny zmienia do tego stopnia, że daje się przekonać nawet do chirurgicznej korekty kształtu nosa. Transformacji wizualnej towarzyszą zmiany w zachowaniu i stylu bycia, prowadzące w końcu do zerwania relacji z dotychczasowymi przyjaciółmi. „Nowy” Adam, przystojny i bardziej pewny siebie, staje się ilustracją stawianej przez Evelyn tezy, że „wystarczy otworzyć jakikolwiek żurnal, włączyć którąkolwiek stację telewizyjną, a świat wam powie… że mój przedmiot stał się ciekawszy, bardziej godny pożądania, normalniejszy. Słowem lepszy. Jest żywym przykładem naszego zainteresowania tym, co zewnętrzne, kształtem rzeczy”.

W dzisiejszym świecie prawdę i głębię uczuć coraz częściej przesłania fascynacja tym, co zewnętrzne, naskórkowe, oparte na ugruntowanym stereotypami naocznym wrażeniu. Ten stan rzeczy próbuje obnażyć Evelyn, choć sama się w niego wpisuje. W istocie nawet Adam, mimo swojej romantycznej natury, kieruje swoją uwagę przede wszystkim na „kształt rzeczy”. Pociąga go fizyczne piękno dziewczyny oraz jej pewność siebie, w interpretacji Rachel Weisz manifestowana w sposób pełen nonszalancji, a w wydaniu Karoliny Honchery – nawet podszytej agresją bezczelności. Trudno też nie zauważyć, że do niemal każdej zmiany Evelyn najskuteczniej zachęca Adama za pośrednictwem seksu. Również wrażliwa, prostoduszna Jenny – przyjaciółka bohatera, która kiedyś zakochała się w nim z wzajemnością, ale nieśmiałość chłopaka nie pozwoliła temu uczuciu rozkwitnąć – ulega zewnętrznemu czarowi „nowego” Adama („Cholera, kiedyś ty zrobił się taki fajny?”). On sam, zaślepiony namiętnością, chcąc za wszelką cenę zadowolić ukochaną, kawałek po kawałku wyrzeka się samego siebie. I choć niekiedy odczuwa z tego powodu psychologiczny dyskomfort, nie zawsze uświadomiony, to konsekwentnie ulega destrukcyjnej mocy tego uczucia, niczym narkoman we władzy nałogu.

W dzisiejszych czasach „obowiązujące” kanony urody i wzorce zachowań są w dużej mierze kształtowane przez media. Na ten aspekt Kuśmider zwraca większą uwagę niż sam LaBute, w każdej niemal scenie akcentując obecność telewizyjnego monitora, który wyświetla multimedialne wizualizacje Marzeny Więcek, te zaś w sposób podprogowy oddziałują na zmysły widza, odzwierciedlając, a zarazem uzupełniając to, co dzieje się na scenie. Nieustanna obecność migotliwego ekranu tworzy wrażenie, iż cała sceniczna przestrzeń, w jakiej poruszają się bohaterowie, stanowi artystyczną instalację. Granice między sztuką a życiem zacierają się tutaj w sposób bardziej widoczny niż w oryginalnej wizji LaBute’a, ale wymowa spektaklu się nie zmienia. Kierując ostrze gorzkiej satyry przeciwko sztuczności i duchowej pustce współczesnej kultury, twórcy pozostawiają widzów z nie mniej gorzką refleksją na temat hierarchii wartości w relacjach międzyludzkich.

Początkowy motyw „ulepszania” posągu w muzeum to ironiczna zapowiedź losu Adama, który kończy jako „żywa rzeźba”, wystawiona na widok publiczny wraz z bogatą „dokumentacją” w postaci listów, fotografii, rekwizytów oraz kaset wideo z zarejestrowanymi szczegółami intymnego pożycia.

W Kształcie rzeczy LaBute w przewrotny sposób nawiązuje nie tylko do motywu Pigmaliona i Galatei, ale też do wątków z biblijnej Księgi Rodzaju. W jego ujęciu Ewa (czyli Evelyn) nie jest bynajmniej „żebrem Adama”, lecz stwórczynią swojego partnera (nieprzypadkowo zresztą w początkowej scenie obiektem jej artystycznych działań są genitalia posągu będącego wizerunkiem Boga). W inscenizacji zielonogórskiej Szymon Kuśmider nadał istotne znaczenie elementowi, który nie pojawiał się w oryginale – malarskiemu tryptykowi Hieronymusa Boscha Wóz siana, a zwłaszcza jego lewemu skrzydłu, ukazującemu stworzenie pary pierwszych ludzi, kuszenie Ewy przez Szatana oraz wygnanie z Raju. W pobliżu tego właśnie obrazu staje Evelyn po nocy spędzonej z niedoświadczonym seksualnie Adamem. Niebieskie światło, w jakim pozostają skąpani nadzy bohaterowie, wskazuje na aspekt zimnej kalkulacji, z jaką Evelyn posługuje się własnym seksapilem. Warto przy tym zwrócić uwagę, że środkowa odsłona dzieła Boscha w alegoryczny sposób ukazuje pogrążoną w grzechu ludzkość, skupioną wokół tytułowego wozu, zmierzającego – jak wynika z prawego skrzydła tryptyku – w kierunku piekła. W finale Adam przekonuje się, jak krótka jest droga wiodąca od rajskich rozkoszy miłości do piekielnych otchłani cierpienia, spowodowanego nagłym i brutalnym rozwianiem romantycznych złudzeń. Wydaje się jednak, że Evelyn również przegrywa. Autor być może nie traci do końca wiary w ludzi, sugerując, że bezdusznej i pasożytniczej pseudosztuki, jaką proponuje bohaterka, nikt nie chce oglądać.

Nie wiemy, jak potoczą się dalsze losy zdruzgotanego Adama, choć możemy mieć nadzieję, że posłucha rady zawartej w wierszu Anny Achmatowej, przytoczonym w programie zielonogórskiej inscenizacji Kształtu rzeczy: