Jerzy Nowosielski
Artystyczny dystans
Malarstwo Heleny Zadrejko najłatwiej byłoby określić jako realistyczne, gdyby określenie to nie było tak bardzo obciążone rozlicznymi historycznie uwarunkowanymi podtreściami i bardzo różnorodną zawartością podbudowy teoretycznej – do tego stopnia, że za wiele można pod pojęciem „realizm” w malarstwie sobie pomyśleć i wyobrazić. A więc może nie „realizm”, lecz pewna dość ścisła dosłowność w przekazywaniu zasadniczych elementów malowanego przedmiotu? I w tym miejscu prosi się porównanie malarstwa Heleny Zadrejko do innych podobnych w swym zamierzeniu wysiłków, realizacji malarskich z ostatnich lat piętnastu. A więc przede wszystkim z malarstwem hyperrealizmu i z innymi pokrewnymi wysiłkami – również na gruncie polskim. W takim zestawieniu określenie miejsca i specyficznej wartości sztuki Heleny Zadrejko staje się bardzo trudne. Ale ponieważ trzeba się na takie określenie zdecydować – najwłaściwsze wydaje się słowo „dystans”. Istotnie. Zadrejko potrafiła się zdobyć na niesłychanie trudne zdystansowanie się od bezpośrednich sugestii współczesności, w żadnej mierze nie popadając w jakąkolwiek passeistyczną zależność od estetyki okresów dawnych. Ale na czym polega ten dystans, który moglibyśmy nazwać inaczej – niezależnością? Wydaje się, że jakaś trudna do wskazania i opisania uczuciowość liryczna obecna jest w malarstwie, tak rzeczowym, obiektywnie iluzyjnym i dokładnie obrazującym wszystkie szczegóły rzeczywistości. Gdyby nie ona, malarstwo to byłoby równie słabe, jak inne tego typu obrazy, które namnożyły się w ostatnich latach. Daleki jestem od akceptowania tej oschłości. Jest ona założeniem estetycznym i w przypadku udanych realizacji właśnie ona stanowi o ich prawdziwej wartości. Wydałoby się, że niemożliwe jest jakiekolwiek współżycie tej bezwzględnej oschłości z innym żywiołem malarskim, najmniej zaś z liryczną czułością. Sama jej istota jest przecież zaprzeczeniem czegoś takiego jak liryczna czułość. A jednak… po zapoznaniu się z obrazami Heleny Zadrejko widzimy, jak bardzo w sprawach sztuki nie można się zarzekać, jak bardzo nigdy nie można mieć pewności. Bo oto nagle, przekonani o jakiejś prawdzie, zdawałoby się zupełnie, stajemy, jak w przypadku tego malarstwa przed niespodzianką, przed rzeczą teoretycznie niemożliwą, a jednak prawdziwą, bo zrealizowaną przez nową indywidualność artysty.
(fragment wstępu do katalogu Helena Zadrejko – MALARSTWO, Radom 1981)
-
Od redakcji
Od redakcji -
Wiersze [Cień szeptu, Współzarażeni, Pies]
Irena Zielińska -
Bomster
Mirosław Kuleba -
Wiersze [wiersz do przyjaciela, po śladach, wiersz do wiersza, w pestkach]
Agnieszka Ginko -
Zapiski
Czesław Sobkowiak -
Wiersze [jesteś, naucz mnie twojej prawdy]
Piotr Kominek -
Lato 2009
Janusz Barwik -
Wiersze [Szawle, Szawle, Łotry, Ziemia świętsza, Trywialny bezwstyd nieprzeciętności]
Jakub Domoradzki -
złoty mężczyzna; tylko nie zakopuj studni
Ryszard Jasiński -
Wiara [Twarze, Hiacynta i Maja]
Anna Urbaniak -
Nieznana historia potraw
Władysław Edelman -
Wiersze [***Rozmawiam, *** Bez pośpiechu, ***Zaledwie, ***Mignął świt, ***Chłopcu, ***Żyli]
Czesław Sobkowiak -
Trochę o zwykłym obłędzie
Marcin Mielcarek -
Wiersze [Fety poety, Lubię to, co gubię]
Andrzej Nowak -
Zośniczka; Bogdan
Elżbieta Kuna-Kwiecińska -
Wiersze [W klepsydrze, *** Jak pies, *** Widoki]
Elżbieta Dybalska -
Fatima
Marcin Radwański -
Wiersze [*** W niespokojnym czasie…, Wspomnienie]
Bogumiła Różewicz -
„Pisałem wiersze i łudziłem się, że to wystarczy”. O poezji, czasach szkolnych i planach z Czesławem Sobkowiakiem rozmawia
Mirosława Szott -
Nagroda Literacka im. A. K. Waśkiewicza dla Krzysztofa Fedorowicza za całokształt twórczości
Małgorzata Mikołajczak -
11. Festiwal Literacki im. Anny Tokarskiej Proza Poetów w fotoreporterskim skrócie
Dorota Kaczmarek -
Hłasko, proletariacki książę. Wydarzenie 11. Festiwalu Literackiego im. Anny Tokarskiej Proza Poetów
Daria Żytyńska -
60-lecie Oddziału ZLP w Zielonej Górze – podsumowanie
Robert Rudiak -
Cywilizacja i kultura. Czy literatura jest wytworem kultury, czy literatura tworzy kulturę? Co niszczy co?
Maria Jolanta… -
Pozwól tej miłości płynąć, ale nie wchodź do wody
Urszula M…. -
Przemyślenia własne na temat książki Magdaleny Grochowskiej pt. Różewicz. Rekonstrukcja (tom 1)
Adam Lizakowski -
Odszedł Henryk Szylkin, piewca Kresów
Ewa Mielczarek -
O Szylkinie
Czesław Sobkowiak -
„Zawsze była wśród tylu książek, programów, afiszy…” 
Anna Polus -
W świecie chronogramów, dzwonów i krypt, czyli żarski zakątek tajemnic
Anna Polak,… -
Helena Zadrejko
Helena ZadrejkoUrodziła… -
Poetyckim okiem malarki O twórczości Heleny Zadrejko
Jacek Gernat -
Artystyczny dystans
Jerzy Nowosielski -
Istota portretu
Jerzy Duda… -
Innego teatru nie będzie
Łukasz Maciejewski -
Mirosława Szott, Poezja lubuska w perspektywie geopoetyki, Seria Historia Literatury Pogranicza – Czytanie miejsca, Część siódma,
Czesław Sobkowiak -
Ile jest władzy w języku? Mechtilde Lichnowsky, Der Kampf mit dem Fachmann, Matthes & Seitz Verlag, München 1978, 276 s.
Joanna Kapica-Curzytek -
Debiut miłości – Natalia Haczek, Głód, Towarzystwo Miłośników Zielonej Góry WINNICA, Zielona Góra 2021, 60 s.
Czesław Sobkowiak -
Dziesiąta muza w regionie lubuskim i dolnośląskim – Radosław Domke, Jacek Szymala, Dolny Śląsk i Ziemia Lubuska w filmach polskich po 1945 roku, Księgarnia Akademicka, Zielona Góra – Wrocław – Kraków 2020, 264 s.
Robert Rudiak -
W rocznicę urodzin Korsaka – Alicja Lipińska, Maria Radziszewska, Archiwalia Włodzimierza Korsaka w zbiorach Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze. Część druga, Pro Libris i Klub Kolekcjonera i Kultury Łowieckiej Polskiego Związku Łowieckiego Oddział Gorzowski, Zielona Góra 2019-2021, 174 s.
Ewa Mielczarek -
Dobry niedosyt Leigh Bardugo, Trylogia Grisza. Cień i kość, Wydawnictwo Mag, Warszawa 2019, 288 s.
Rozalia Boguszewska -
KSIĄŻKI NADESŁANE
KSIĄŻKI NADESŁANE -
AUTORZY NUMERU
AUTORZY NUMERU -
Od redakcji 3-4 (80-81)
Mijający 2022… -
Spis treści 3-4 (80-81)
Lubuskie Czasopismo… -
Wiersze [Tryptyk zielonogórski: Filharmonia, Ptaki, Wieża Braniborska]
Jarosław Barańczak -
deski na burtę, alecegły na wieżę B.
Ryszard Jasiński -
Wiersze [*** drzemie na wzgórku…, rytuał]
Jolanta Fainstein-Pasternak -
Światłość i ból
Paweł Rogalski -
Zegarmistrz
Irena Zielińska