Od redakcji

Temat numeru Ona on ono to zachęcenie do spojrzenia na ważne zagadnienia tożsamości, płci, niebinarności, a także na relacje ze światem pozaantropologicznym. To także próba zmierzenia się z językiem, który wydaje się nie nadążać za zmianami społecznymi.

Dział literacki przedstawia się bardzo hojnie i różnorodnie. Otwieramy numer wierszami Opal Ćwikły, slumerki nagrodzonej w zeszłym roku Silesiusem za debiut za projekt Ufoporno. Pierwszy z zestawu wierszy zaczyna się tak: „gdybym była koniczką morską płodziłabym małe bez zastanowienia” (hobby seahorsing). Mamy nadzieję, że będą Państwo zaintrygowani. Warto sprawdzić, jak autorka czyta swoje wiersze w sieci (to dopiero performance!).

Wśród autorek i autorów poezji znajdą Państwo też takie nazwiska: Julia Gwóźdź, Magdalena Kalinowska, Beata Patrycja Klary-Stachowiak, Alina Kruk, Jolanta Pytel, Karol Bosek, Rafał Gawin, Władysław Klępka, Bartosz Konopnicki, Roman Krzywotulski. Debiutują na naszych łamach Karolina Gurazda-Grabarczyk i Krzysztof Skowronek.

Prozy także nie brakuje. Zdecydowaliśmy opublikować tym razem opowiadania: Patrycji Mierzejewskiej, Iwony Agnieszki Zielskiej, Rafała Blecharza, Władysława Edelmana, Ryszarda Jasińskiego, Szczepana Macholaka, Grzegorza Pula. Przemysław Znojek publikuje u nas po raz pierwszy. Poza tym stałe miejsce znajdują w kwartalniku zapiski Czesława Sobkowiaka i esej Mirosława Kuleby.

Dział Zbliżenia otwiera rozmowa Mirosławy Szott z Józefem Baranem o wierszu Janusza Stycznia, wrocławskiego poety (także związanego ze środowiskiem literackim Zielonej Góry). Ewa Mielczarek przedstawia relację z Lubuskich Wawrzynów 2024. Zamieszczamy także dwie laudacje wawrzynowe, które zostały napisane przez Małgorzatę Mikołajczak i Wojciecha Browarnego – przewodniczących dwu kapituł. Przedrukowujemy też tekst Iwony Peryt-Gierasimczuk przedstawiający sylwetkę i twórczość ważnego zielonogórskiego artysty – Adama Bagińskiego. Ponadto mamy dla Państwa relację z Noworocznego Wierszowania wraz z werdyktem i wyróżnionymi wierszami. A na koniec tekst Henryka Warszawskiego poświęcony Mieczysławowi J. Warszawskiemu.

W Pracowni znajdą Państwo dwa teksty studentów napisane pod okiem Małgorzaty Mikołajczak. Także w dziale Varia umieszczamy studenckie omówienia próby generalnej spektaklu Balladyna (napisane pod kierunkiem Tomasza Ratajczaka). Traktujemy
te teksty jako wprawki pisarskie, pokazujące perspektywę młodego odbiorcy. Prosimy je potraktować z życzliwością.

Obok nich tekst Łukasza Maciejewskiego, jednego z najważniejszych krytyków filmowych i teatralnych. Wspomina on Pawła Gabora, zmarłego niedawno aktora Lubuskiego Teatru. Dział Varia zamyka Radosław Domke tekstem o pierwszym Lubuskim Lecie Filmowym omawianym na łamach „Nadodrza”.

W dziale Recenzji i omówień zamieszczono sporo wnikliwych obserwacji. O poezji piszą: Jolanta Fainstein, Agata Kostrzewska, Katarzyna Krysińska, Zbigniew Chojnowski i Radosław Sztyber. Z kolei prozę wzięli na warsztat: Beata Czuba, Joanna Kapica-Curzytek, Marcin Mielcarek. Zygmunt Marek Piechocki opowiada o swojej recepcji koncertu Brahmsa, a Izabela Rudzka przenika do świata obrazów Magdaleny Gryski.

Numer wzbogacają rzeźby i asamblaże Jerzego Gąsiorka, który w rozmowie z Ewą Mielczarek zwierza się ze swoich twórczych fascynacji. Zamieszczamy dodatkowo komentarz Andrzeja Draguły wygłoszony podczas finisażu wystawy pt. Wokół Sacrum w styczniu 2025 roku w Galerii Biblioteki Norwida.

Zapraszamy do lektury i przyjrzenia się zaimkom osobowym wokół nas.